Araba, Nabarraren baitan
“Ne tenir que de Dieu et de son épée”
1347an Gaston Febusek “Piriniotako Leoiak”, Biarnoko eta Foixeko jaun eta jabeak hitz hauekin erantzun zion Frantziako erregearen ordezkariari, gorazarrea egitea agindu zionean. Alegia, bera bakarrik Jainkoaren eta bere ezpataren menpe zegoela argudiatuz.
Irakurtzen jarraitu
Lainotuta daude Oiartzun eta inguruak. Hamarrak aurretik jendea biltzen ari gara, zahar eta gazte, hego eta iparretik. 80 bat lagun elkartu gara, eta bideari ekiteko prest gaude, ikurrak eskutan: nafarra eta ikurriña. Izanaren lekuko, lehena; izateko gogotik sortua, bigarrena. Berriz izateko, burujabe eta oso. Hori dugu helburu Herriexistentziara batu garenok: berriz izateko bidea egitea.
(Egilea: Aritz Ibarra)
(Iturria: Nabarlur)
1886an, Fidel Fita Colomé (1835-1918) historialari katalaniarrak Gaztelako Alfontso VIII.aren (1155-1214) testamentu osoa argitaratu zuen, behin agiria Toledoko katedralean aurkitu eta gero. Gogoratu behar dugu Alfontso VIII.ak orduko Nafarroaren mendebaldea indarrez hartu zuela menpean, 1199 eta 1200 bitartean.
1204ko abenduaren 8an idatzi omen zen aipatutako testamentua, errege gaztelarra osasun egoera larrian zegoelarik, hiltzeko zorian. Bertan, besteak beste, Diego Lopez Harokoari Bizkaiaren jabetza itzultzeko asmoa adierazten zuen (momentu hartan, jauntxo eta militar boteretsu hau Gaztelako erregearen aurka matxinatuta zegoen, Lizarrako gazteluetan gotorturik, hain zuzen ere), eta, bereziki, Antso VII. “Azkarra” Nafarroako erregeari 4 urte lehenago konkistatutako lurraldeak itzultzeko hitza ematen zuen ere.
Aipatutako lurraldeak mugarriztatzerakoan, “Araniello” toponimoa agertzen da idatzian, kokapen argirik gabekoa. Gaur dakarkizuegun idatzi interesgarri honetan, Jesús Pérez de Viñaspre gure lagunak aipatutako lekua Deban egon litekeelako teoria azaltzen digu, testamentuari koherentzia geografiko nabaria emango liokeena. Irakurtzen jarraitu
(“Argia” aldizkaritik hartutakoa)
Bizi dugun arrisku egoerak gogoeta eragin dit. Nork kudeatzen ditu arriskuak egokien? Goikoak? Behekoak? Behekoak ez dauka behar besteko ikuspegirik, eta goikoari, errealitatearen detaileak falta zaizkio. Eta badakigu detaileak zein garrantzizkoak diren. Beraz, ondorioztatu dezakegu arrisku kudeaketarik egokiena, eraginkorrena, arazoa bera dagoen mailan ematen dela. Irakurtzen jarraitu
(Autor: Aritz Ibarra)
«Si grazna como un pato, camina como un pato y se comporta como un pato…
entonces, ¡seguramente es un pato!»
-Prueba del pato (razonamiento inductivo)-.
En una sociedad, la vasca -desposeída de un Estado propio-, donde el nacionalismo étnico está superado, ¿qué nos define como nación o como pueblo? Primero, será imprescindible determinar qué es ser vasco y, por ende, la sociedad vasca. Irakurtzen jarraitu
Placa en recuerdo de los Estados Generales de Navarra, en la fachada de su sede de la antigua iglesia de Saint-Paul, en Donapaleu/Saint-Palais.
(Tomado de Kazeta de Nabarralde de enero 2020)
– ¿Por qué es relevante la fecha 1620 en nuestra historia?
Porque es el último momento en que hay un reino de Navarra plenamente independiente. El último momento, pues, en que el pueblo vasco contó con una entidad política completamente libre: el fin de nuestra independencia. Irakurtzen jarraitu
(Iturria: EFE)
Ziria sartu nahiko digute
Gu ere, egunero ateratzen gara etxeko balkoira Coronabirus gaitzari aurre egiten lehenengo lerroan ari direnei eskerrak emateko: erizainak, zahar egoitzetako langile, mediku, ikertzaile… denek merezi dute, sobran merezi ere, sanoen eta sendatutakoen eguneroko txalo zaparrada. Irakurtzen jarraitu
Nafarroa Antso Azkarraren garaian (1194-1234) https://nabarlur.blogspot.com/
(Busturianaiak blogetik hartuta)
Historiak oroitzapen nahikoa utzi digu Nafarroako Erresumaren memoria aldarrikatzeko, euskal estatu nazionala sendotzeko etengabeko lanean. Antso Jakitunaren eta Henrike I.aren erregealdien arteko ehun urteko historiak ikerketa arduratsua merezi du, Euskal herriaren destinoetan duen garrantziagatik. Baina, bereziki garrantzitsuak izan ziren 1200 inguruan gertatutakoak. Nafarroako erresumak, estatuek beti eta non-nahi egiten duten bezela, nolabait bere gizartea nazionalizatu zuen eta, Goi Erdi Aroan, erresumako hiriburua zen Iruñea inguruan euskararen lehen bateratzea ezarri zen, bai eta zuzenbide pirenaikoan oinarritutako sistema juridikoa zehaztu ere. Nazionalizazio- eta sendotze-prozesu horretan egonda, 1200. urteko gertaera lazgarriak gertatu ziren. Irakurtzen jarraitu
Badira bizitzan milaka azalpen baino argigarriagoak suertatzen diren pasadizoak eta adibideak. Garunean oraindik Urtzi Urkizuk Berrian egindako gogoetak fresko geneuzkalarik, iragan azaroaren 25ean ETB2ko Yo sé más que tú lehiaketan hauxe galdetu zuten: “Zein batailatatik eskuratu zituen Nafarroak bere armarriaren kateak?”… “Navas de Tolosa?”… “Bai, erantzun zuzena”.
Martin Ttipia Kultur Elkartearen Bloga 